Higidura zuzen uniformea

Hidura, abiadura denbora eta indarra oso lotuta daude haien artean.

Alde batetik, abiaduraren, denboraren eta diztantziaren arteko lotura:

Abiadura zuzen uniformea da, azelerazioa=0 bada eta abiadura=konstantea da.



Adibideak:

1-Kotxe batek, 25m/sko abiaduran doan eta 8 segundu pasatzen dira, zenbat metro egin ditu.

V=25m/s
t =8s

 25m/s= S/8s

S=25m/s x 8s denbora biderkatzen pasatzen da eta segunduak joaten dira

S = 200m egingo ditu 8 segundutan 25m/badoa

Newton fisikaraia

Isaac Newton, 1643 urtean jaiotako fisikari, filosofo, asmatzaile eta matematiko bat zen.
Bere bizitzan, aurkikuntza eta teoria asko zortu zituen.

Haien artean garrantzistuenetariko batzuk:

• Argiari buruzko lan garrantzutsu bat egin zuen 1670. eta 1672. urteen artean. 

Bertan esaten zuen argia ez zela onda bat, baizik eta higidura zuzen batean higitzen zela. 

Emen daukagu teoria hori baiezrtatzen duen esperimentua.

• Grabitatearen arau unibertsala zortu zuen. Bertan esaten zuen, bi masa desberdineko  bi objetuentan eragindako indarra, r distantzia batean aldendutak, proportzionala dela masen produktuari eta alderantzizko proportzionala distantziaren karratuari:

Forma bektorialean

Hauen ondorioz atera dezakegu

• Dinamikari buruzko arauak sortu zituen ere.( Lan hau, aurreko sarreran aurki dezakezue)

Indarra (Newton)

Hasiko gara bigarren ebaluaketan emandako gauza batzuekin:

Alde batetik jakin beharko dugu:

Higiodura: objektu batean indarra eragitean, honek, higituko da azelerazio eta noranzko batekin.(2. Araua)

Pisua: Objektu batek, bere masaren arabera eta grabitatearen arabera daukan indarra.

 P = m x g


Normala: Objetu bat ,lurrean badago lurrarekiko perpendikularki agertzen den indarra da. Gainera

P = N

Hau jakinda jarraitu dezakegu urrengo 3 arauak azaltzen.

Emen badaukazue esteka batzuk:


Newtonen 1. Araua

Newtonen 2. Araua

Newtonen 3. Araua